Al van jongs af aan wisten ze het allebei zeker: boer worden, de vrijheid, het bezig zijn op het land, de dieren, de autonomie en het leven met de seizoenen. Bert Ensing (45) en Remco Smeenge (19) delen dezelfde passie. Elke zaterdag werkt Remco bij Bert op de boerderij aan de Steeg 1 in Winde. “De vrijheid en de gemoedelijke sfeer vind ik fijn, het maakt niet uit als er eens iets mis gaat. De afgelopen acht jaren heb ik heel veel geleerd en is mij veel vertrouwen gegeven”. Een mooi voorbeeld van twee generaties boeren die elkaar helpen en inspireren.
Remco is geboren en getogen in Winde, aan de Peizerweg 117. Inmiddels woont hij sinds een half jaar 4 dagen in de week in Dronten waar hij de opleiding Agrarisch Ondernemerschap Dier- en Veehouderij volgt. “Het is super om nu met een gelijkgestemde groep te studeren met jongens en meiden die allemaal graag boer willen worden”.
“Vroeger toen ik een jaar of 3 was reed ik al graag op skelters, en toen ik 10 was heb ik een kleine boerderij in miniatuur nagebouwd. Geweldig vond ik dat. Het liefst was ik al eerder begonnen met het meehelpen op een boerderij maar uiteindelijk toen ik 11 was kon ik op zaterdags aan de slag bij Bert Ensing.”
Ensing is een leuke leerschool. In het begin mocht ik direct al rijden op de shovel en trekker, water brengen naar de koeien op het land en het pad repareren met gebroken asfalt. Doordat ik zoveel mocht doen, heb ik veel geleerd en kon ik daardoor al vroeg van waarde zijn. Ik help onder andere mee met het melken van de koeien ’s avonds, maaien, harken, schudden en mest rijden. Het leukst vind ik mest rijden en maaien.”
Ook werkt Remco één dag in de week bij een biologisch melkveebedrijf in Beilen. “Ook heel leerzaam om de kant van het biologisch boeren te leren kennen, het is een richting die nog redelijk onbekend voor mij was. De voornaamste verschillen zijn; een biologisch boer mag geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruiken. Ook mag een biologisch boer minder koeien per hectare houden dus moet hij naar verhouding meer land voor zijn koeien houden. De reden hiervoor is voedselvoorziening voor de koeien, als biologische boer haal je meer voer van eigen land. Tot slot, bij biologisch boeren moeten de dieren verplicht in de wei, bij reguliere boeren is dit niet verplicht.”
“Bij deze beide boerderijen leer ik veel en maak ik verschillende situaties mee. Zo kwam ik op het idee om een handige toepassing te vinden voor het arbeidsvriendelijk vullen van de mesttank. Ik heb een product gevonden waardoor de slang tijdens het mest vullen in de tank niet meer losgekoppeld hoeft te worden met de hand. Het werkt helaas nog niet helemaal volgens plan.
Mijn toekomst droom is om het melkveebedrijf van mijn vader en zijn neef in Yde over te nemen. Een mooi bedrijf met 70 koeien en bijbehorend jongvee. Een dorp waar ik inmiddels ook een mooie vriendengroep heb opgebouwd met mensen die ook allemaal een passie hebben voor het boeren. Super leuk.
Voor Bert was het boer worden ook al van jongs af aan zijn droom. Het vrije gevoel van onder andere buiten bezig zijn, tussen de dieren, het fysieke resultaat waneer het gras in de kuil zit en hooi weer binnen ligt dat is wat hem zo aantrok. Dieren en met name koeien, dat is zijn lust en zijn leven. Dit is ook de reden dat hij inmiddels al jaren een melkveebedrijf runt aan De Steeg 1 in Winde.
“Als jochie ben ik opgegroeid op de boerderij, naast de akkerbouw hadden we schapen met lammeren, kalveren, pony’s en paarden. Heerlijk vond ik dat. In Eelde heb ik de landbouwschool gevolgd en daarna in Groningen gestudeerd aan het van Hall instituut voor veehouderij en landbouw. Voor mijn stage heb ik gewerkt bij het praktijkcentrum veehouderij in Lelystad waar ik halve dagen in de praktijk werkte en halve dagen theorie had. Daar had ik niets mee, ik besloot om weer terug te gaan naar de boerderij in Winde en mijn droom te volgen.
Samen met m’n ouders hebben we de stal gebouwd waar nu de koeien staan. Vroeger hadden we eerst 30 koeien en hadden we een gemengd bedrijf. Pa was meer van de akkerbouw zoals bieten, rogge, aardappelen en erwten. Langzamerhand hebben we de akkerbouw tak afgebouwd en zijn we met koeien verder gegaan.
Akkerbouw dat vind ik zo saai, vee is veel levendiger. Ze kunnen je ook gigantisch tegen werken maar tegelijkertijd bouw je er een band mee op. Overigens niet met alle dieren evenveel. Het is het zelfde als met mensen, met de één heb je een klik en de ander niet.”
Koeien houden, daar is Bert uitgesproken over. Hij vindt het belangrijk dat ze het goed hebben en als ze ziek worden niet onnodig hoeven te lijden. “Onze koeien zijn gemiddeld bijna zeven jaar oud en geven bijna 10.000 liter melk per jaar. Iedereen die hier komt zegt wat zijn ze mooi, rustig en wat zien ze er goed uit. Daar ben ik best heel trots op, dat m’n koeien het goed hebben, dat geeft mij veel voldoening.
De keerzijde van het boeren tegenwoordig zijn de alsmaar uitbreidende regels en protocollen met veel tegenstrijdigheden. Van het echte boeren blijft er maar weinig over. Net als in de zorg hebben we zoveel administratie bij te houden. Jammer vind ik dat.
Het mooiste moment van het jaar voor mij zijn als de koeien zo medio april weer de wei in kunnen. Tussen de koeien loop ik dan in het land en met uitzicht over de weilanden, de beesten en boerderijen ben ik een heel tevreden en gelukkig man. Ik vind het ook heerlijk om zondagochtend op de fiets lekker een blokje om te fietsen, niemand bij de weg en het geluid van vogels die fluiten en de wind die je door de bomen hoort ruisen. Heerlijk. Omdat je veel met de natuur bezig bent heb je een andere manier van genieten.”
Samen met Remco vormt hij een super team. “We mogen allebei graag ons eigen ding doen en hebben aan één woord genoeg, het is daarom heel prettig samenwerken. Ik hoef hem verder niets meer uit te leggen. Mooi ook hoe onze samenwerking op een automatische wijze zich heeft verdeeld. Remco houdt zich meer bezig met het trekkerwerk, wat ik overigens ook door mijn rugklachten nog maar lastig kan. En ik houd mij meer bezig met de dieren. Daarnaast kan ik mijn kennis aan hem overdragen en leer ik van de laatste (technische) ontwikkelingen. Een ideale combinatie.
Wat ik mooi zou vinden is als mensen zich bewuster worden van de kwaliteit van leven voor koeien en het stigma van boeren vriendelijker wordt. Ik doe er alles aan om mijn koeien een zo goed mogelijk leven te geven. Als ik ze niet meer kan melken of kan inzetten voor het bedrijf dan gaan ze bij ons met pensioen en zorg ik evengoed voor ze. Er zijn bij dit bedrijf 12 100.000 liter koeien, wij hebben altijd geprobeerd om ze een goede oude dag te geven. Al wordt dat door de fosfaatregels steeds meer beperkt.
Ik hoop dat ik het nog een aantal jaren zo door mag doen, qua gezondheid, ik ben een tevreden man.
