4 verhalen uit "Overwinteren in Winde"

In  de voormalige Bladergroenschool in Paterswolde zijn in december de eerste Afghaanse vluchtelingen waaronder 63 kinderen ontvangen. Het zijn Afghaanse asielzoekers, in augustus gevlucht uit Kabul. Na een verblijf in Zoutkamp en Nijmegen komen ze nu naar Paterswolde. De inrichting is sober met stapelbedden, plastic kuipstoelen, lockers, een koelkast en tv. Er komen voornamelijk gezinnen te wonen, voor de kleinsten staan er wiegjes klaar. Dit berichtte het dagblad van het Noorden.

Hoe anders was het in de tweede wereldoorlog, toen er geen opvang voor vluchtelingen geregeld was. In de strenge winter van 1945 kwamen vluchtelingen uit Limburg naar de Noordelijke provincies. Het waren katholieken gezinnen met veel kinderen, die over verschillende families verdeeld moesten worden. Ze waren gevlucht voor de bombardementen tussen de geallieerden en de Duitsers. De geallieerden hadden een deel van Limburg al bevrijd maar ten oosten van de Maas werd er nog hevig gevochten. De Limburgers werden in propvolle goederentreinen geëvacueerd. Omdat ze ook gedeeltelijk door Duitsland reden waren ze  bang dat ze naar het oosten van Duitsland gingen. De opluchting was dan ook erg groot toen ze uiteindelijk in Assen konden uitstappen.

30.000 vluchtelingen werden opgevangen bij gezinnen, die zelf honger leden.  Ook in Bunne en Winde werden vluchtelingen ondergebracht.

Jaren na de oorlog kwamen een paar terug naar Winde om herinneringen op te halen.  Jannie van Zanten was nieuwsgierig naar hun verhalen. Op haar verzoek schreven ze hun ervaringen op. Jannie maakte daar een boekje van onder de titel: ‘Overwinteren in Winde’.

Deel I: Overwinteren in Winde, door Cita Jarabik-Teuwen

(met behulp van het dagboek van haar tante Mechthilda H. G. Hannen. Haar dochter Maria verbleef op hetzelfde adres bij J. Steenbergen, Dorpsweg 12, toen B46, te Donderen.)

Cita: Wij woonden op de oostelijke Maasoever. Terwijl de westelijke Maasoever al bevrijd was, lag het gebied tussen Venlo en Roermond voortdurend onder vuur

Deel II: Overwinteren in Winde door Miet Heemels-Teuwen

Naar aanleiding van 40 schriftelijke  interviewvragen van J. van Zanten-Nijmeijer

Miet: De familie Teuwen woonde in 1945 in Merum, gemeente Herten, in Limburg. Het gezin bestond uit Vader, Moeder en elf kinderen: Jacques, Cita, Nellie, Miet, Jan, Tillie, Thea, Piet, Frans, Meta en Jos. De oudste was 14 jaar en de jongste 9 maanden.

Deel III: Overwinteren in Winde door Nellie Reinders-Teuwen (Eveneens naar aanleiding van de 40 interviewvragen van Jannie van Zanten

Nelly: De herinneringen aan de oorlogssituatie in 1944 en de ervaringen met betrekking tot de evacuatie naar Winde in januari 1945 heb ik samen met mijn zus Miet (M. Heemels-Teuwen) geprobeerd zo getrouw mogelijk te reconstrueren.

Deel IV: Overwinteren in Winde, verslag door Jan Teuwen

Jan: Als ik de verhalen van mijn zussen hoor en lees, denk ik dat ik er eigenlijk niet zoveel meer aan toe te voegen heb. Toch wil ik graag mijn best doen om ook mijn bijdrage te leveren. Ik weet nog wel dat Miet en ik in 1944 bij onze oom moesten gaan slapen in de kelder.

Mail Jannie aan Roos

Hallo Roos,

Hierbij het hele verhaal uit Overwinteren in Winde. Het boek kwam uit in april 2015.